Tomasz Jakub Opałka: Party Crasher; Żaneta Rydzewska: don’t look; Sławomir Wojciechowski: Rituals; Andrzej Kopeć: GPS 52(243)+21(003) – Śmiech Syreny; Krzysztof Kicior: haecceitas; Mateusz Śmigasiewicz: oscillating music; Wojciech Błażejczyk: Étude semi-concrete.Chopin University Electronic Music Studio (do roku 2020 pod nazwą Studio Muzyki Elektronicznej i Komputerowej) istnieje przy Katedrze Kompozycji Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie od 1990 roku, a powstało z inicjatywy wieloletniego wykładowcy i pioniera muzyki elektronicznej, prof. Włodzimierza Kotońskiego (1925-2014), który był jednocześnie pierwszym kierownikiem Studia, a od 2016 roku jest jego patronem. Jest to miejsce, w którym studenci UMFC tworzą muzykę elektroniczną, filmową i teatralną.
Dorobek artystyczny Chopin University Electronic Music Studio (CUEMS), to ponad 300 kompozycji zrealizowanych przez studentów i absolwentów Uniwersytetu, oraz współpracujących ze Studiem kompozytorów, oraz młodych twórców uczestniczących w organizowanych przez Studio kursach kompozytorskich.
CUEMS organizuje też koncerty (m.in. towarzyszący festiwalowi Warszawska Jesień #Elektrofonia i Nowa Muzyka Nowe Technologie), kursy i konferencje naukowe. W ramach prowadzonych przez CUEMS projektów naukowo–artystycznych powstał gestofon, instrument elektroakustyczny, sterowany za pomocą gestów wykonawcy.
Kompozycje powstałe w ramach działalności CUEMS prezentowane były na ogólnopolskiej antenie radiowej, oraz wielokrotnie wykonywane podczas rozmaitych koncertów. Do tej pory jednak nie doczekały się publikacji fonograficznej, a więc dzięki wydanemu przez Chopin University Press na początku 2023 roku albumowi, po raz pierwszy muzyka CUEMS trafia do domowych płytotek.
Premiera albumu miała miejsce w ramach cyklu CU Cinema podczas "Kina dźwięku". Wówczas to zaprezentowane zostały utwory CUEMS w zapewniającym wyjątkowe doznania przestrzenne systemie Dolby Atmos. Na płycie znalazły się elektroakustyczne kompozycje Tomasza Opałki, Żanety Rydzewskiej, Sławomira Wojciechowskiego, Andrzeja Kopcia, Krzysztofa Kiciora, Mateusza Śmigasiewicza, oraz kierownika CUEMS Wojciecha Błażejczyka, który jest też autorem, zamieszczonego w dołączonej książeczce wprowadzenia do płyty.
Urodzony w 1981 roku Wojciech Błażejczyk (absolwent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina oraz Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego) to nie tylko wszechstronny multiinstrumentalista i kompozytor, ale też znakomity reżyser dźwięku. Artysta jest aktywnie koncertującym gitarzystą wykonującym muzykę z zastosowaniem generowanej na żywo elektroniki, mającym za sobą występy na takich festiwalach jak m.in. Warszawska Jesień, Sacrum Profanum, Ankunft: Neue Musik, Intersonanzen, Musica Polonica Nova, Musica Electronica Nova, Ad Libitum, Audio Art czy Olympus Jazz Festival. Poza prowadzeniem działalności solowej Wojciech Błażejczyk współtworzy muzyczny kolektyw Hashtag Ensemble, skupiający się na wykonywaniu współczesnej muzyki klasycznej z domieszką improwizacji, oraz chętnie angażuje się w rozmaite przedsięwzięcia innych artystów, jak choćby udział w projekcie The Intuition Orchestra: "Summa Intuitiva" (2021). Jako kompozytor, poza Polską doceniony został m.in. podczas New Music Concerts w Toronto, „Polish Modern”: New Directions in Polish Music Since 1945 w Nowym Jorku, Intersonanzen w Poczdamie, czy Afekt Festival w Tartu. Po jego kompozycje chętnie sięgają m.in.: Ensemble MusikFabrik, United Instruments of Lucilin, New Music Concerts Ensemble, Kwartludium, Hashtag Ensemble, a także Polska Orkiestra Radiowa, Filharmonia Gorzowska i Orkiestra Wratislavia. Błażejczyk z powodzeniem wplata w swą muzykę brzmienia instrumentów własnej konstrukcji oraz tzw. obiektofonów, a także rzadkie instrumenty strunowe, jak pochodząca z Madagaskaru valiha, średniowieczny crwth, chińska cytra guzheng, czy bengalska ektara. W roku 2021 mieliśmy okazję poznać jego autorski album: "Music of Strings".
Zamykająca album "CUEMS" kompozycja Wojciecha Błażejczyka "Étude semi-concrete" to hołd dla Włodzimierza Kotońskiego. Jego twórca i samodzielny wykonawca wykorzystuje rozmaite źródła dźwięku, jak wspomniane obiektofony, gitary i oczywiście efekty generowane elektronicznie.
W zainspirowanym filozofią "Solaris" Stanisława Lema utworze "don’t look" jaki znajdziemy na tej płycie, jego kompozytorka Żaneta Rydzewska radzi odbiorcy "zamknąć oczy i po prostu słuchać". W zasadzie uwagę tę odnieść można do całego albumu, którego najlepiej słuchać przy zgaszonym świetle, koncentrując się wyłącznie na docierających do nas dźwiękach.
Żanetę Rydzewską znać możemy z utworów zamieszczonych na płytach "Bellows Shapes Vol.1" (2018), "After All" (2019) Pablo Sánchez-Escariche Gascha i Andrzeja Karałowa, czy nagranym przez Chopin University Modern Ensemble albumie "Debiut" (2020).
Na ostatnim z wyżej wymienionych wydawnictw znalazła się też nowatorska i eksperymentalna forma "Collapse" katowickiego kompozytora, pianisty i reżysera dźwięku Krzysztofa Kiciora. W programie "CUEMS" znajdziemy jego zacierający konceptualne granice utwór "haecceitas" nagrany z udziałem fortepianu, perkusji, taśmy i elektroniki.
Łącząca eksperymenty i zespalająca z sobą zróżnicowane nurty stylistyczne z nowoczesnymi narzędziami muzyka jaką poznajemy dzięki tej płycie, zapewnia wyjątkowy 74-minutowy seans dźwiękowy. Złożony z nagrań dokonanych w latach 2020 i 2021 program, ułożony został w przemyślany koncepcyjnie sposób dzięki czemu tworzy zwartą, zamkniętą całość.
Warto wspomnieć o wielu zaangażowanych w przedsięwzięcie znakomitych muzykach jakich słyszymy w poszczególnych nagraniach. Są to m.in. Oriana Masternak (skrzypce), Alena Budziňáková-Palus (akordeon), Andrzej Karałow (fortepian), czy Leszek Lorent (perkusja).
Album ukazał się 27 stycznia 2023.
Robert Ratajczak
____________________________________________
Chopin University Electronic Music Studio
CUEMS
CD 2022, UMFC CD 162
program:
1. Tomasz Jakub Opałka: Party Crasher na wiolonczelę, perkusję, puzon i elektronikę
Magdalena Bojanowicz-Koziak - wiolonczela
Tomasz Jakub Opałka - elektronika, puzon, perkusja
2. Żaneta Rydzewska: don’t look na dwoje skrzypiec, akordeon, perkusję, fortepian i elektronikę
Paulina Woś-Gucik, Oriana Masternak - II skrzypce
Alena Budziňáková-Palus - akordeon
Aleksandra Gołaj - perkusja
Martyna Zakrzewska - fortepian
Żaneta Rydzewska - elektronika
3. Sławomir Wojciechowski: Rituals na fortepian preparowany i elektronikę
Małgorzata Walentynowicz - fortepian
Sławomir Wojciechowski - elektronika
4. Andrzej Kopeć: GPS 52(243)+21(003) – Śmiech Syreny na taśmę
5. Krzysztof Kicior: haecceitas na fortepian, perkusję, taśmę i live electronics
Andrzej Karałow - fortepian
Leszek Lorent - perkusja
Andrzej Brzoska - projekcja dźwięku
Krzysztof Kicior - live electronics
6. Mateusz Śmigasiewicz: oscillating music na dwa syntezatory Mooga i audio playback
7. Wojciech Błażejczyk: Étude semi-concrete. Study for Many Strokes on Different Objects na gitarę elektryczną i basową, obiektofony i live electronics (Hommage a Włodzimierz Kotoński)
____________________________________________