Roman Palester:Miasto nieujarzmione;
Artur Malawski:
Robinson warszawski.
OPIS:
"Ślad ocalony" to wyjątkowa płyta z muzyką filmową zawierająca dwie suity napisane do tego samego obrazu, przez dwóch wybitnych polskich kompozytorów: Romana Palestra i Artura Malawskiego.
Uznawany za jednego z najwybitniejszych młodych kompozytorów okresu międzywojennego Roman Palester (1907-1989) był jednym z pierwszych wybitnych polskich twórców muzyki filmowej, który stworzył m.in. muzykę do takich obrazów jak "Dziewczęta z Nowolipek" (1937), "Zakazane piosenki" (1946), "Ostatni etap" (1948), czy "Ulica Graniczna" (1948). Warto wiedzieć, iż nazwisko Romana Palestra ze względu na jego współpracę z Radiem Wolna Europa zniknęło z jakichkolwiek publikacji i słowników muzycznych, a cenzurę zniesiono dopiero w roku 1977. Dziś powszechnie uważany jest za czołowego polskiego kompozytora XX wieku, którego nazwisko wymieniane jest jednym tchem obok Witolda Lutosławskiego, Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego i Andrzeja Panufnika.
Także okres działalności kompozytora, pedagoga i dyrygenta Artura Malawskiego (1904-1957), to czas komunistycznego reżimu. Ze względu na swą bezkompromisową postawę wobec sztuki, artysta zepchnięty został na margines życia artystycznego. Mimo to w czasie swej działalności kompozytorskiej, Malawski okrzyknięty został następcą Karola Szymanowskiego, a jego Trio fortepianowe, uznawane jest dziś za jedno z najwybitniejszych dzieł kameralnych polskiej muzyki XX wieku.
Opowiadający o kilku wojennych miesiącach z dziejów Warszawy film Jerzego Zarzyckiego "Robinson warszawski" (1949), na skutek decyzji politycznych wielokrotnie przechodził metamorfozę, ostatecznie ukazując się w zmienionej formie jako "Miasto nieujarzmione" (1950).
Program wydanej pod tytułem "Ślad ocalony" omawianej w tym miejscu płyty, to zestawienie muzyki stworzonej do filmu przez Romana Palestra, z pierwszą w historii prezentacją muzyki napisanej przez Artura Malawskiego do pierwotnej, zaginionej wersji obrazu z 1949 roku. Odnalezione po latach materiały nutowe były do tej pory prawdopodobnie jedynym śladem, jaki po niej pozostał.
Losy obu przedstawionych na płycie suit łączy więc także historia, dalece wybiegająca poza fabułę filmu
Orkiestra Filharmonii Gorzowskiej pod dyrekcją Marty Kluczyńskiej przybliża słuchaczom oba utwory w błyskotliwej interpretacji, a w dołączonej do wydanej w estetycznym etui płyty książeczce, słuchacz znajdzie wyczerpujące omówienie kulis współpracy obu kompozytorów z twórcami filmu.
Wyjątkowe to wydawnictwo, zainspirowane wyjątkową historią wyjątkowego filmu, a zarazem ponad 60 minut znakomitej muzyki.
Album ukazał się 20 lutego 2023.
na podst. materiałów prasowych
______________________________________
Orkiestra Filharmonii Gorzowskiej
Marta Kluczyńska
Malawski - Palester
Ślad ocalony / A Vestige Preserved
CD 2022, DUX 1908
program:
Roman Palester - Muzyka z filmu "Miasto nieujarzmione":
1. Napisy
2. Prolog
3. Walki w remizie tramwajowej
4. Exodus, wybuch granatu
5. Rafalski czyta „Robinsona Crusoe”
6. Rafalski przynosi Krystynę do piwnicy
7. Gorączka Krystyny
8. Operacja Krystyny
9. Malowanie numerów na domach, palenie dzielnic
10. Scena miłosna
11. Ulica Brzozowa, Krystyna leżąca w piwnicy
12. Burzenie, piwnica, wybuch w oknie
13. Bateria strzelających „krów”, zawalenie wyjścia, Warszawa w martwej ruinie
14. Wyjście Krystyny i Andrzeja z włazu i odejście po lodzie przez Wisłę
15. Zakończenie
Artur Malawski - Muzyka z filmu "Robinson warszawski":
16. Wstęp
17. Kronika
18. Napisy
19. Samochód i oficer niemiecki
20. Panorama po ludziach wychodzących z Warszawy
21. Rafalski pisze na ścianie
22. Krystyna zemdlała
23. Krystyna po operacji. Panorama po piwnicy
24. Śmierć Julka
25. Krystyna zapala papierosa
26. Zbliżenie się majora radzieckiego
Orkiestra Filharmonii Gorzowskiej
dyrygent: Marta Kluczyńska
______________________________________