Astigmatic; Kattorna; Svantetic; After the Catastrophe; Moja Ballada; Crazy Girl; Sleep Safe and Warm; Roman II; Encore: My Brother Rolf.OPIS:
Krzysztof Komeda - legenda polskiego jazzu i pionier jazzu europejskiego. Zasłynął na całym świecie jako kompozytor muzyki do wielu filmów Romana Polańskiego, takich jak "Taniec wampirów" i "Dziecko Rosemary". Ta wielka osobowość artystyczna zmarła na początku 1969 roku w wieku zaledwie 37 lat, ale pozostawiła po sobie w krótkim okresie swojego życia, znaczny dorobek. Wielkim admiratorem Komedy, którego poznał osobiście w Warszawie w 1965 roku, jest ikona fortepianu jazzowego, Joachim Kühn. W cyklu "Jazz at Berlin Philharmonic", którego kuratorem jest Siggi Loch, Komedzie poświęcił koncert 14 października 2022 roku grając: solo, ze swoim New Trio i grupą Atom String Quartet.
Krzysztof Komeda może nie jest bardzo znany w Niemczech, ale w swojej ojczyźnie plasuje się na równi z Fryderykiem Chopinem. Wiąże się to z etapem przejścia polskiego jazzu z undergroundu do świata, czyniąc go niemal muzyką narodową, z blaskiem wykraczającym poza Polskę, ponieważ będącym kluczową częścią europejskiego jazzu. W tym samym czasie i w podobny sposób co Lars Gullin i Jan Johansson w Szwecji, Komeda łączył muzykę ludową z cechami jazzu, stając się jednym z wielkich poetów dźwięku. Jego wczesna i przypadkowa śmierć uczyniła go postacią kultową w swojej ojczyźnie. W ostatnich latach życia Komeda skupił się głównie na muzyce filmowej, a Roman Polański sprowadził go do Hollywood w 1967 roku. Zwieńczeniem jego jazzowej twórczości była niewątpliwie płyta "Astigmatic", która powstała w 1965 roku w ramach jednej nocnej sesji m.in. z trębaczem Tomaszem Stańko. Do dziś jest co roku uznawana za najważniejsze nagranie jazzowe w Polsce, a brytyjski magazyn Jazzwise wymienia ją jako jedną z „płyt jazzowych, które wstrząsnęły światem”.
Już choćby z tego powodu nie mogło być lepszego gospodarza i tłumacza muzycznego hołdu dla Komedy niż Joachim Kühn. Przebywał przecież w studiu, podczas nagrywania "Astigmatic" w 1965 roku, po tym jak ich zespoły grały wcześniej na Jazz Jamboree w Filharmonii Narodowej w Warszawie
„Dla mnie już wtedy Komeda był jednym z wielkich wizjonerów europejskiego jazzu” – wspomina Kühn.
Od tego czasu kompozycje Komedy są częścią repertuaru, nie mniej wizjonerskiego Joachima Kühna, który od prawie 60 lat przewodzi niewielkiemu zespołowi niemieckich muzyków jazzowych.
Koncert "Jazz at Berlin Philharmonic" rozpoczyna się właśnie trzema utworami z legendarnej płyty: "Astigmatic", "Kattorna" i "Svantetic".
Joachim Kühn New Trio z Erikiem Schaeferem na perkusji i Chrisem Jenningsem na basie, a także Atom String Quartet z Dawidem Lubowiczem i Mateuszem Smoczyńskim na skrzypcach, Michałem Zaborskim na altówce i Krzysztofem Lenczowskim na wiolonczeli. To odurzające pół godziny, które tych siedmiu wyjątkowych muzyków tworzy razem: ekscytujące swobodne improwizacje i solówki przeplatają się z potężnymi tematami zawsze obrazowo myślącego Komedy. Ekscytujące, nowoczesne i ponadczasowe piękno.
Nie mniej przekonujące i dramaturgicznie doskonałe są aranżacje innych dzieł Komedy: niemal romantyczna, cudownie miękka solówka Kühna w "After the Catastrophe", wzruszający duet z Mateuszem Smoczyńskim w "Mojej Balladzie" z 1961 roku, wersja "Crazy Girl" Atom String Quartet ze ścieżki dźwiękowej do filmu "Nóż w wodzie" Polańskiego, wreszcie olśniewająca aranżacja na trio słynnej kołysanki "Sleep Safe and Warm" z "Rosemary's Baby", zanim wszyscy ponownie spotkają się w "Roman II".
To, co łączy Komedę z Kühnem jest tutaj niemal namacalne: jazz był dla nich obu oknem na wolność.
Krzysztof Trzciński, bo tak brzmiało prawdziwe nazwisko Komedy, ukrywał swoją egzystencję jako muzyk za zawodem laryngologa i pseudonimem, dopóki jego popularność nie mogła być dłużej tłumiona przez państwo.
Joachim Kühn uciekł przed panującym w NRD reżimem w wieku 22 lat z pomocą swojego brata Rolfa, który udzielił mu pomocy w osiągnięciu światowego sukcesu jaki zaprowadził go do USA, Francji i Hiszpanii, ale przede wszystkim do wolności artystycznej.
Ten krąg zamyka "Jazz at Berlin Philharmonic - Komeda". Na bis Joachim Kühn gra poruszający utwór "My Brother Rolf" w hołdzie swemu zmarłemu bratu.
Premiera 30 czerwca 2023.
tekst: materiały prasowe
________________________________________
Joachim Kühn New Trio
Jazz at Berlin Philharmonic XIV - Komeda
CD 2023, ACT 9972-2
program:
1. Astigmatic
2. Kattorna
3. Svantetic
4. After the Catastrophe
5. Moja Ballada
6. Crazy Girl
7. Sleep Safe and Warm
8. Roman II
9. Encore: My Brother Rolf
personel:
Joachim Kühn - fortepian
Chris Jennings - kontrabas
Eric Schaefer - perkusja
oraz:
Atom String Quartet
Dawid Lubowicz, Mateusz Smoczyński - skrzypce
Michał Zaborski - altówka
Krzysztof Lenczowski - wiolonczela
________________________________________