21.1.21

Christos Samaras - Aphorisms /2020/


String quartet Op.14 Aphorismus; Anaphores; Anomies; Apology II; Apology IV “Summer Birthday”; Apology V; Egomion V.

 
 
 
 
Urodzony w 1956 roku Christos Samaras w latach 1969-1976 studiował teorię muzyki i harmonię w Państwowym Konserwatorium w Salonikach. Następnie kontynuował studia na Uniwersytecie Muzyki i Sztuk Pięknych w Wiedniu, a w latach 1982–1984 odbył podyplomowe studia z kompozycji na Uniwersytecie Sztuk Pięknych w Berlinie. Swój warsztat kształcił też pod okiem m.in. Karlheinza Stockhausena i Witolda Lutosławskiego.
Szerokie spektrum  twórczości kompozytorskiej Christosa Samarasa obejmuje m.in.: cztery symfonie, operę "I Gioconda tou Olokaftomatos”,  oratorium "Byzantine Passions", koncerty na fortepian, flet, skrzypce, wiolonczelę oraz muzykę chóralną, a także pieśni na głos i fortepian. Liczne sukcesy kompozytora obejmują nagrody zdobyte w ramach prestiżowych konkursów w Grecji, Niemczech i USA, a w roku 2018 został uhonorowany nagrodą Karolos Koun Unii Greckich Krytyków Teatralnych i Muzycznych.
Artysta jest obecnie profesorem kompozycji na Wydziale Nauk Muzycznych i Sztuk Pięknych Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach, a działalność edukacyjną prowadzi również w ramach rozmaitych kursów mistrzowskich, na które wielokrotnie jest zapraszany (m.in. Georgia States University w Atlancie - USA).
Nakładem założonej w 2016 roku przez greckiego kompozytora Mihaila Travlosa Fundacji Phasma-Music w kwietniu 2020 roku ukazał się pierwszy album, inaugurujący cykl monograficznych płyt poświęconych twórczości Christosa Samarasa "Peace Is When...". To płyta zawierająca spięte w cykliczne formy pieśni kultywujące tradycję folkloru greckiej Macedonii.
Kilka miesięcy później wydana została kolejna płyta z muzyką greckiego kompozytora: "Aphorisms". Tym razem mamy do czynienia z kompozycjami kameralnymi przewidzianymi na rozmaite składy instrumentalne, od duetów, poprzez tria i kwartety.
"Aforyzmy” to siedem utworów tworzących bardzo urozmaicony program, odsłaniający rozmaite gałęzie twórczości greckiego kompozytora osadzone w formule muzyki kameralnej.
Otwierający album Kwartet smyczkowy Op.14 "Aphorismus", którego słuchamy w wykonaniu Academia Quartet, jest utworem pełnym emocji i uniesień eksponujących skłonności kompozytora do eksperymentu i abstrakcji.
Konstrukcja "Anaphores" wykonanego przez Hellenic Ensemble of Contemporary Music pod dyrekcją Efthimiosa Kavalieratosa, przypomina budową bolero, w którym stopniowo dodawane dźwięki prowadzą do ekstatycznego finału.
W zagranym przez duet Noela Capritasa Dos Santosa (skrzypce) i Floransa Cohla Capritasa (fortepian) wirtuozowskim utworze "Anomies", dostrzeżemy silne wpływy postmodernizmu i atonalności, oraz przewijające się helleńskie motywy.
Trzy części "Apology" są rodzajem rozważań kompozytora nad otaczającą nas rzeczywistością.
"Apology II" to wyraz egzystencjalnego niepokoju jednostki zmagającej się z upokorzeniem i zepsuciem, które znosi każdego dnia obcując ze światem zewnętrznym. Kompozycji słuchamy w wykonaniu Alea III Ensemble pod dyr. Theodore Antoniou.
Podobny nastrój towarzyszy nam w trakcie rozpaczliwego i pesymistycznego w odbiorze "Apology V" zagranego przez dissonART pod dyr. Nikosa Athineosa. Zespoły Alea III i dissonART znamy już z płyty "Alkis Baltas - Intimate Dialogues" (2019).
"Apology IV. Summer Birthday” (wyk.: Filippina Filippova -fortepian, Angel Stankov - skrzypce i Josif Radionov - altówka) niesie z sobą jednak spokój, ukojenie a nawet radość. Uwagę zwraca urzekający i zapadający w pamięć, główny motyw melodyczny grany na skrzypcach.
Ciekawostką jest kończąca płytę kompozycja "Egomion V" dedykowana przez Christosa Samarasa czterem saksofonom: sopranowemu, altowemu, tenorowemu i barytonowemu, nagrana przez Athens Saxophone Quartet.
Przybliżenie dorobku jednego z najważniejszych współczesnych greckich kompozytorów jakim jest Christos Samaras, to przedsięwzięcie fonograficzne godne uwagi każdego otwartego na nową muzykę melomana. Po dwóch albumach odsłaniających różne gałęzie stylistyczne tego wybitnego artysty, w planach wydawniczych Phasma-Music kolejne tytuły, na które z niecierpliwością czekam.
Album ukazał się 29 września 2020.
Robert Ratajczak
_____________________________________________

 
 
Christos Samaras - Aphorisms. Chamber Music I
CD 2020, Phasma-Music 027

program:
1. String quartet Op.14 Aphorismus
2. Anaphores
3. Anomies
4. Apology II
5. Apology IV “Summer Birthday”
6. Apology V
7. Egomion V

wykonawcy:

Academia Quartet:
Jaqueline Morard, Christina Fritz - skrzypce
Angelica Wohlmann altówka
Michael Dalinger - wiolonczela

Hellenic Ensemble of Contemporary Music
dyrygent: Efthimios Kavalieratos

Noel Capritas Dos Santos - skrzypce
Florans Cohl Capritas - fortepian

ALEA III ensemble
dyrygent: Theodore Antoniou

Filippina Filippova -fortepian
Angel Stankov - skrzypce
Josif Radionov - altówka

dissonART ensemble
dyrygent: Nikos Athineos

Athens Saxophone Quartet:
Athanasios Zervas, Dionisis Rousos, Leo Saguiguit, Erich Honour - saksofony
_____________________________________________