Anton Arensky:Piano Trio No.1 in D minor, Op.32;
Dmitri Shostakovich:
Piano Trio No.2 in E minor, Op.67.
OPIS:
Kameralistyka to najbardziej intymna forma muzykowania. Kompozytorom daje szansę wypowiedzenia rzeczy najważniejszych i najbardziej osobistych, których nigdy nie powierzyliby orkiestrze. Muzycy zyskują możliwość głębokiej współpracy, ujawnienia pełni osobowości i twórczego uzupełniania się. Słuchacze z kolei dostają wyjątkową okazję bezpośredniego kontaktu z artystami i wniknięcia w ich wzajemną interakcję.
Za kwintesencję kameralistyki uchodzi kwartet smyczkowy. Zaraz po nim – i słusznie – wymienia się trio fortepianowe, skład po kwartecie najbogatszy brzmieniowo. Właśnie trio fortepianowe zyskało szczególny status w muzyce rosyjskiej jako gatunek epitafijny: Piotr Czajkowski napisał wielkie trio fortepianowe poświęcone pamięci Mikołaja Rubinsteina, wiele lat później Sergiej Rachmaninow skomponował trio w hołdzie Czajkowskiemu, zaś Anton Areński – wiolonczeliście Karolowi Dawidowi.
Anton Areński był uczniem Nikołaja Rimskiego-Korsakowa, i to uczniem tak bardzo utalentowanym, że profesor – największy mistrz orkiestracji w historii muzyki rosyjskiej – powierzał mu instrumentowanie niektórych swoich dzieł symfonicznych. Po studiach w St. Petersburgu Areński został wykładowcą konserwatorium w Moskwie, gdzie zaprzyjaźnił się z Piotrem Czajkowskim, z którym wzajemnie się inspirowali. Echa twórczości autora "Dziadka do orzechów" – obok nawiązań do tradycji Mendelssohnowskiej – wyraźnie słychać w I Trio fortepianowym d-moll op.32. To muzyka, która wydawać się może bardzo prosta, ale w tym właśnie tkwi jej siła. Atrakcyjności dodaje jej efektowne użycie instrumentów, na przykład pizzicata w Scherzo, i bardzo melodyjne, po rosyjsku rozlewne tematy. Częścią najważniejszą jest z pewnością Elegia, z wyraźnie uprzywilejowaną partią łkającej wiolonczeli, poprzedzająca niezwykle burzliwy, dramatyczny finał.
Rosyjską tradycję epitafiów w formie triów kontynuował Dmitrij Szostakowicz. Swoim II Triem fortepianowym e-moll op.67 upamiętnił jedną z najbliższych sobie osób, Iwana Sollertyńskiego – muzykologa, wielkiego erudytę i poliglotę, z którym kompozytor przyjaźnił się ponad 20 lat. Sollertyński publikował artykuły o nowych utworach Szostakowicza i często zabierał głos w dyskusjach na ich temat. Zmarł nagle, zupełnie niespodziewanie dla swoich bliskich w 1944 roku. Szostakowicz zresztą omawiał z nim pomysł skomponowania tria fortepianowego, a po śmierci przyjaciela postanowił zrealizować ten odkładany długo plan. Trio pisze Krzysztof Meyer to: „jakby paralela VIII Symfonii; i choć nie jest aż tak rozbudowane, a emocja kryje się w nim głębiej, należy również do najbardziej tragicznych dzieł kompozytora”.
Utwór ma wyjątkową formę – melancholijne w wyrazie Moderato poprzedzone wstępem, potem dość pogodne Scherzo, a następnie zupełnie niezwykłe, rozdzierająco tragiczne Largo w formie passacaglii, której tematem jest osiem trójdźwięków granych przez fortepian. Najobszerniejszy jest finał Allegretto, ze słynnym tematem, wykorzystanym potem w VIII Kwartecie smyczkowym c-moll op.110 i w jego popularnej wersji orkiestrowej – Symfonii kameralnej op.110a.
Bellarti Trio występuje w następującym składzie: Anna Wandtke (skrzypce), Paweł Panasiuk (wiolonczela) i Agnieszka Panasiuk (fortepian). Trio powstało w 2004 roku w Londynie, gdzie muzycy spotkali się podczas odbywania swoich studiów podyplomowych. Zespół ma na swoim koncie udział w wielu koncertach i festiwalach na terenie Europy, a także tournee koncertowe po Japonii w 2008 r., podczas którego zespół wystąpił m.in. z orkiestrą kameralną Bow Ensemble Tokyo. Od 2010 wszyscy członkowie Bellarti mieszkają w Polsce i z tym wiąże się zwiększona aktywność w kraju roku.
Bellarti Trio dokonało nagrania dwóch płyt CD dla japońskiej wytwórni Mittenwald. Wśród nagranych utworów znalazło się m.in. Trio fortepianowe Minoru Miki , które otrzymało rekomendacje samego kompozytora.
tekst: materiały prasowe
Album ukazał się 21 czerwca 2022.
_________________________________________
Bellarti Trio
Arensky Shostakovich - Piano Trios
CD 2022, DUX 1860
program:
Anton Arensky - Piano Trio No.1 in D minor, Op.32:
1. Allegro moderato
2. Scherzo. Allegro molto
3. Elegia. Adagio
4. Finale. Allegro non troppo
Dmitri Shostakovich - Piano Trio No.2 in E minor, Op.67:
5. Andante
6. Allegro con brio
7. Largo
8. Allegretto
wykonawcy:
Bellarti Trio
Agnieszka Panasiuk - fortepian
Anna Wandtke - skrzypce
Paweł Panasiuk - wiolonczela
_________________________________________