[more]
Cztery monumentalne utwory wypełniające album fińskiej pianistki i harfistki Iro Haarli, to muzyka plasująca się na pograniczu jazzu i muzyki klasycznej. Nagrany w Szwecji wraz z kwintetem jazzowym i potężnie brzmiącą orkiestrą symfoniczną, album "Ante Lucem" to konceptualna, melancholijna całość muzycznie ilustrująca, postrzeganą przez pryzmat wyobraźni artystki, "walkę między ciemnością i światłem". W poszczególnych fragmentach do głosu dochodzą zarówno zrealizowane z wielkim rozmachem partie orkiestry, jak jazzowe improwizacje fortepianu, trąbki, saksofonów, kontrabasu i perkusji.
Premiera suity odbyła się jeszcze w październiku 2012 roku w ramach Umea Jazz Festival, a wydana po blisko 4 latach płyta jest rejestracją tego właśnie wykonania, uzupełnioną o fragmenty dograne w studio.
Dominujący na płycie nastrój melancholii kilkakrotnie przerywany jest wywołującymi niepokój, dramatycznymi uniesieniami potężnie brzmiącej orkiestry pod dyrekcją Jukki Iisakkili, kreując atmosferę pełną sugestywnych emocjonalnych zawirowań i dźwiękowych turbulencji.
Tak wykreowany przekaz docierającej do nas muzyki pozostawia słuchacza w ciągłym napięciu przez ponad godzinę trwania płyty.
W brzmienie idealnie wpasowano zarówno wciągające partie trąbki (Hayden Powell), jak saksofonu (Trygve Seim) i sprawnie pracującą sekcję rytmiczną (Ulf Krokfors -kontrabas i Mika Kallio -perkusja).
Na tle rozmaitych współcześnie realizowanych nagrań starających się scalić brzmienie orkiestry symfonicznej z jazzowym combo, dzieło Iro Haarli wyróżnia wyjątkowa symbioza brzmienia. Słuchając dowolnie wybranego fragmentu płyty, koegzystencja zachodząca pomiędzy kwintetem jazzowym a potężną orkiestrą pozwala zapomnieć o jakimkolwiek podziale.
Iro Haarla gra głównie na fortepianie, rzadziej sięgając po harfę. Jej partie solowe wyraźnie nawiązujące do skandynawskich mistrzów klawiatury, zdają się niczym narrator przeprowadzać słuchacza po melodycznych zawiłościach każdej z kompozycji.
"Ante Lucem" to dzieło odwołujące się w swej złożonej filozofii zarówno do piękna natury, jak i jej bezwzględności. Mniej osłuchanemu odbiorcy, suita początkowo jawić się może jako zbyt siermiężna i monumentalna. Jednak warto przekonać się do tej muzyki, by odkryć mnóstwo zakamuflowanych w niej, detali i ornamentów.
Premiera płyty 2 września 2016.
Robert Ratajczak
_____________________________________________________________________
dystrybucja: 
Iro HAARLA: Ante Lucem for Symphony Orchestra and Jazz Quintet
CD 2016, ECM 2457
program:
1. Songbird Chapel
2. Persevering with Winter
3. …and the Darkness have not overcome it…
4. Ante Lucem – Before Dawn…
muzycy:
Iro Haarla - fortepian, harfa
Hayden Powell - trąbka
Trygve Seim - saksofony
Ulf Krokfors - kontrabas
Mika Kallio - instr. perkusyjne
NorrlandsOperans Symfoniorkester (dyr. Jukka Iisakkila)
_____________________________________________________________________
opis innych płyt wydanych przez ECM:
