Kwartety smyczkowe Szymona Laksa (1901-1983) to utwory należące dziś do grona dzieł niesłusznie zapomnianych. Ich kompozytor, utalentowany skrzypek ale też tłumacz i pisarz, przeżył obóz zagłady w Oświęcimiu dzięki pełnieniu funkcji kapelmistrza orkiestry. W sumie skomponował pięć kwartetów, lecz dwa pierwsze nie przetrwały wojny i dziś uznane są za dzieła zaginione. Pozostałe na płycie "Szymon Laks - String Quartets" przypomina złożony z absolwentek UMiFC w Warszawie oraz Akademii Muzycznej w Krakowie, Messages Quartet. Zespół, którego nazwa nawiązuje do II Kwartetu smyczkowego Andrzeja Panufnika, od momentu powstania w 2014 roku, skupia swą działalność wokół muzyki polskiej XX i XXI wieku. Płytę jaką jest omawiany album, Messages Quartet nagrał dzięki Programu Stypendialnemu "Młoda Polska", jakiego w 2016 roku został laureatem.
Monograficzny program wypełniony kwartetami smyczkowymi Szymona Laksa, zdaje się być idealnym repertuarem dla zespołu.
To kompozycje utrzymane w stylu neoklasycznym, z których każda posiada odmienną specyfikę. Odnajdziemy w nich echa muzyki ludowej, jazzu i ekspresjonizmu.
W otwierającym płytę III Kwartecie smyczkowym, skomponowanym tuż po wyzwoleniu z Auschwitz-Birkenau, Laks wykorzystał motywy siedmiu melodii ludowych, pochodzących z Wielkopolski, Mazowsza i Podhala.
Z kolei kolejny, ukończony dopiero w 1962 roku, IV Kwartet smyczkowy reprezentuje zgoła odmienny charakter. Ten 3-częściowy utwór, który w 1965 roku wyróżniony został podczas Konkursu Królowej Elżbiety w Brukseli śmiało czerpie z jazzu i bluesa, obalając wszelkie granice dzielące formułę klasyczną z muzyką rozrywkową.
Powstały rok później V kwartet smyczkowy to utwór o charakterze ekspresjonistycznym; gęsty fakturalnie i złożony, a mimo to bardzo przejrzysty i komunikatywny.
Warto zasłuchać się w te niesłusznie zapomniane dziś kwartety i zarazić tą muzyką innych. Twórczość żyjącego po II wojnie światowej we Francji Szymona Laksa, zdecydowanie zasługuje na przypomnienie.
Album ukazał się w marcu 2017 roku.
Monograficzny program wypełniony kwartetami smyczkowymi Szymona Laksa, zdaje się być idealnym repertuarem dla zespołu.
To kompozycje utrzymane w stylu neoklasycznym, z których każda posiada odmienną specyfikę. Odnajdziemy w nich echa muzyki ludowej, jazzu i ekspresjonizmu.
W otwierającym płytę III Kwartecie smyczkowym, skomponowanym tuż po wyzwoleniu z Auschwitz-Birkenau, Laks wykorzystał motywy siedmiu melodii ludowych, pochodzących z Wielkopolski, Mazowsza i Podhala.
Z kolei kolejny, ukończony dopiero w 1962 roku, IV Kwartet smyczkowy reprezentuje zgoła odmienny charakter. Ten 3-częściowy utwór, który w 1965 roku wyróżniony został podczas Konkursu Królowej Elżbiety w Brukseli śmiało czerpie z jazzu i bluesa, obalając wszelkie granice dzielące formułę klasyczną z muzyką rozrywkową.
Powstały rok później V kwartet smyczkowy to utwór o charakterze ekspresjonistycznym; gęsty fakturalnie i złożony, a mimo to bardzo przejrzysty i komunikatywny.
Warto zasłuchać się w te niesłusznie zapomniane dziś kwartety i zarazić tą muzyką innych. Twórczość żyjącego po II wojnie światowej we Francji Szymona Laksa, zdecydowanie zasługuje na przypomnienie.
Album ukazał się w marcu 2017 roku.
Robert Ratajczak
______________________________________
Messages Quartet: Szymon Laks String Quartets
CD 2017, DUX 1286
CD 2017, DUX 1286
program:
III Kwartet smyczkowy "Na polskie tematy ludowe":
1. I Allegro quasi presto
2. II Poco lento, sostenuto
3. III Vivace non troppo
4. IV Allegro moderato, giusto
1. I Allegro quasi presto
2. II Poco lento, sostenuto
3. III Vivace non troppo
4. IV Allegro moderato, giusto
IV Kwartet smyczkowy:
5. I Allegro non troppo
6. II Andante sostenuto
7. III Quasi presto, con fuoco
5. I Allegro non troppo
6. II Andante sostenuto
7. III Quasi presto, con fuoco
V Kwartet smyczkowy:
8. I Allegro moderato
9. II Adagio molto
10.III Scherzo, quasi presto
11.IV Allegro giocoso
8. I Allegro moderato
9. II Adagio molto
10.III Scherzo, quasi presto
11.IV Allegro giocoso
personel:
Małgorzata Wasiucionek, Oriana Masternak - skrzypce
Maria Dutka - altówka
Beata Urbanek-Kalinowska - wiolonczela
Małgorzata Wasiucionek, Oriana Masternak - skrzypce
Maria Dutka - altówka
Beata Urbanek-Kalinowska - wiolonczela
_____________________________________
