[more]
W roku 2018 odbyła się już 11. edycja jednego z najważniejszych europejskich festiwali muzyki etnicznej Ethno Port. Wydarzenie jak zwykle obfiitowało w kilkanaście koncertów artystów pochodzących z: Polski, Etiopii, Francji, Węgier, Grecji, Ukrainy, Turcji, Mongolii, Bułgarii, Tunezji, Korei Południowej, Palestyny i Jordanii, ale też warsztaty muzyczne, seanse filmowe i mnóstwo towarzyszących Festiwalowi atrakcji. Podobnie jak w poprzednich latach Festiwalowi towarzyszyła promocyjna płyta z nagraniami wszystkich wykonawców "Ethno Port Poznań 2018".
Album stanowi doskonały przegląd aktualnie panujących w muzyce świata trendów, ale przede wszystkim prawdziwy kalejdoskop muzycznych tradycji i kultury rozmaitych narodów.
Album otwiera, poruszająca się w obszarach muzyki żydowskiej i romskiej, formacja Orchestra Dolapdere prowadzona przez tureckiego klarnecistę Cüneyta Sepetçi. Instrumentalnie oparta na klarnecie lidera oraz mandolinie, skrzypcach oraz instrumentach perkusyjnych muzyka grupy, stanowi zgrabne połączenie kultury europejskiej ze zmysłowym orientem. Nawiązujące do folkloru Albanii, Macedonii i Andaluzji utwory zespołu nasycone są prowokującą do tańca witalnością i żywiołowością. Taki też jest pochodzący z 2012 roku utwór "Arnavut Gaydasi", który otwiera cały album.
W zupełnie innym klimacie utrzymane jest nagranie pochodzące z najnowszej płyty tunezyjsko-francuskiego projektu Ifriqiyya Electrique. Grającym na afrykańskich bębnach artystom towarzyszą elektryczne, rockowo brzmiące gitary oraz elektronika, nadając muzyce opartej na afrykańskich rytmach klimat rocka psychodelicznego.
Francuski artysta pamiętany z formacji Lo Cor de la Plana, która wystąpiła w ramach Ethno Port 2016, tym razem przygotował projekt przybliżający twórczość średniowiecznych trubadurów z Oksytanii (regionu Francji, u podnóży Pirenejów). Zespół Sirventés, nazwany tak od gatunku XII-wiecznych pieśni wraz ze śpiewającym i grającym na tamburynie Manu Théronem tworzą: grający na arabskim oud Grégory Dargent, oraz perkusista i perkusjonalista Etienn Gruel. W takim właśnie składzie nagrana została płyta "Chants fougueux des pays d'Oc", z której dla potrzeb tej kompilacji wybrano jedno nagranie.
Z Korei Południowej pochodzi 8-osobowa grupa Baraji, którą słyszymy pod numerem 9. w nagraniu "Ssitgim Sinawi". Gongi, bęben klepsydrowy changgo, cytra, flet i pełen szamańskiego kolorytu uduchowiony, sugestywny śpiew, to prawdziwa esencja koreańskiego folkloru. Pieśni wykonywane przez grupę dotyczą zarówno celebracji życia jak oczyszczenia dusz zmarłych. Mimo muzyki opartej na harmonii i dyscyplinie, w utworach Baraji znajdziemy także spontaniczne improwizacjie i dialogi prowadzone pomiędzy instrumentami.
Kolejne nagranie na płycie to utwór z ostatniego jak dotąd albumu poetki i pieśniarki Teresy Mirgi, nagranego z kultywującym tradycje muzyczne Romów Karpackich, zespołem Kałe Bała. To muzyka doskonale obrazująca doświadczane przez nas zło i dobro, miłość i nienawiść. Pełne uczuć i cygańskiego kolorytu pieśni inspirowane folklorem Słowacji i Węgier wykonywane przez artystów, są rodzajem ciekawych poetyckich opowieści. Z repertuaru Teresy Mirgi i Kałe Bała wybrano pieśń: "Dziewczyno".
Kolejną dawkę rytmu i wyjątkowej energii przynosi nagranie z zupełnie nowej, wydanej kilka tygodni przed Festiwalem płyty bułgarsko-francusko-mongolskiegp tria Violons Barbares, którego muzyka opiera się na dialogu dwóch instrumentów smyczkowych: gadułki i morin chuur, wspartych rytmem perkusji. Charakterystycznemu gardłowemu śpiewowi mongolskiemu (Enkhjargal Dandarvaanchig) towarzyszą bałkańskie wokalizy.
Jeszcze bardziej nowocześnie brzmi londyński zespół 47Soul, złożony z muzyków pochodzących z Jordanii i Palestyny, który słyszymy również w jednym z najnowszych nagrań, pochodzącym z albumu "Balfrom Promise" nagraniu "Mo' Light". Oparta na noise'owym rytmie muzyka zespołu stanowi połączenie elektroniki i dubstepu z folklorem azjatyckiej części wybrzeża Morza Śródziemnego. Dominuje generowany elektronicznie połączony z gitarowymi riffami i elementami rapu.
Kolejny utwór na płycie to następne zupełnie świeże, tegoroczne nagranie. Iizraelską grupę Gulaza, prowadzi Igala Mizrahi, wokalista i prawdziwy mag sceny pochodzenia jemeńsko-marokańskiego. Kwartet łączy mistycyzm i uduchowienie, z czytelną melodyką i komunikatywnością. Pieśni Półwyspu Arabskiego w wykonaniu Gulazy (Igal Mizrahi - wokal, Yair Hashachar - gitara, Leat Sabbah - wiolonczela i David Dagmi - instr. perkusyjne), chwilami brzmią wręcz jak muzyka pop, zawierając wszelkie atrybuty melodyjności i rytmu, zachowując przy tym głębokie uczucie, pasję i specyficzny orientalny przekaz.
Wędrującą po świecie, emanującą wyjątkową ekspresją lwowską aktorkę, kompozytorkę i wokalistkę Marianę Sadovską słyszymy śpiewającą przy stylowym akompaniamencie harmonium ukraińską pieśń ludową: "Letila Zozula", a całość kończy francuska wokalna formacja A Filetta nagraniem zrealizowanym wraz z libańską śpiewaczką Fadia Tomb El-Hage. To starannie opracowana na kilka głosów pieśń korsykańska "Qolo D'hut Ahay Rsyme".
Festiwal Ethno Port Poznań 2018 oraz omawiany album, objęte zostały patronatem LongPlay.blox.pl.
Robert Ratajczak
Ethno Port Poznań 2018
CD Zamek 013
program:
1. Cyneyt Sepetci & Orchestra Dolapdere: Arnavut Gaydasi
2. Dimitris Mystakidis: To West
3. Salamnesh & Badume's Band: Sokota
4. Leeheemoon Company: Mangkongyi Song (Narrow-Mouthed Toad's Song)
5. Ifriqiyya Electrique: Lavo - Baba Marzug - Sidi Saad - Allah
6. Sirventes: La Cieutata Dei Fóus
7. Krzikopa: Doliny
8. Muzsikas: Dunantuli Friss Csardasok (Fast Csardas)
9. Baraji: Ssitgim Sinawi
10. Teresa Mirga i Kałe Bała: Ćhajorije (Dziewczyno)
11. Violons Barbares: Wolf's Cry
12. Wowakin: Leć głosie po rosie - Fly My Voice Across The Dew
13. 47Soul: Mo' Light
14. Gulaza: Ya Mehija
15. Mariana Sadovska: Calling Bird - Letila Zozula
16. Rube Świnie: Namówiła mi matka
17. A Filetta and Fadia Tomb El-Hage: Qolo D'hut Ahay Rsyme
opisy poprzednich płyt Ethno Port:
