[more]
Od kilku już lat każdej edycji dorocznego festiwalu Ethno Port Poznań towarzyszą wydawane dla celów promocyjnych płyty zawierające nagrania artystów, jacy biorą udział w dorocznym święcie muzyki etnicznej w Poznaniu. Składanki jako całość dzięki rozrzutowi gatunkowemu poszczególnych nagrań, mogą robić wrażenie dość chaotycznego zestawu, jednak "wyławianie" z nich poszczególnych nagrań to prawdziwa frajda. Nie ulega też wątpliwości niewątpliwa wartość płyt będących rodzajem kroniki poszczególnych edycji Ethno Port Poznań.
W roku 2015 CK Zamek wydało album dwupłytowy prezentujący 19 nagrań artystów pochodzących z tak odległych od siebie miejsc świata jak: USA, Peru, RPA, Mauretania, Senegal, Mali, Etiopia, Portugalia, Grecja, Hiszpania, Walia, Irlandia, Francja i oczywiście Polska.
Przegląd 19 nagrań rozpoczyna zespół z Hiszpanii jaki zakończył czterodniowy Ethno Port Poznań 2015. Galicyjska formacja Radio Cos świetnie ukazuje muzykę północno-zachodniej Hiszpanii, mimo iż bardzo zbliżonej w stylu do muzyki z Meksyku, to jednak posiadającej swój indywidualny przekaz i brzmienie. Radosna piosenka "Muineira da despedida" to jeden z wyjątkowo wpadających w ucho utworów w repertuarze grupy, jaki na długo po zakończeniu koncertu zapadł w pamięci publiczności.
Z odległej Mauretanii pochodzi wokalistka i harfistka Noura Mint Seymali. Nagranie "Tzenni" zdominowały zdecydowane rytmy, potęgowane akompaniamentem towarzyszącego jej zespołu, o brzmieniu którego w dużej mierze decyduje wyjątkowy gitarzysta Jeiche Ould, dysponujacy charakterystycznym stylem łączącym w sobie elementy etniczne z iście rockową estetyką.
Wirtuoz instrumentu zwanego ngoni: Bassekou Kouyate wraz z grupą o nazwie Ngoni Ba, to artyści znani już polskiej publiczności, m.in. dzięki koncertowi w Poznaniu w 2012 roku (21.07.2012) czy występowi w ramach festiwalu Katowice Jazz Art. Rodzinna formacja współtworzona przez małżonkę lidera, jego braci, synów i siostrzeńca już w 2008 roku została uhonorowana nagrodą BBC w Kategorii Najlepszy Artysta Afryki oraz Najlepsza Płyta World Music za debiutancki album „Segu Blue”. Tym czym dla mistrzów rockowej gitary jest sześciostrunowy instrument podłączony do wzmacniacza -tym dla Kouyate jest czterostrunowy ngoni. Zespół reprezentuje w tym zestawie śpiewana przez żonę lidera Ami Sacko piosenka "Siran Fen".
Pierwszym polskim akcentem w zestawie płyt "Ethno Port Poznań 2015" jest nagranie rodzinnej Kapeli Maliszów z Męciny Małej prowadzonej przez kompozytora i multiinstrumentalistę Jana Malisza. W typowo ludowej konwencji utrzymany jest umieszczony na płycie "Mazurek Kłótliwy".
Nosząca przekorną nazwę: uKanDanZ, francuska formacja z etiopskim wokalistą Asnake Gumbreyesem zapewnia dawkę solidnego, ciężkiego rocka zabarwionego egzotycznym wokalem. Soczyste partie gitar, saksofonu i mocnej perkusji idealnie wspierają pełnego charyzmy żywiołowego wokalistę.
Wokalista i kompozytor greckiego pochodzenia - Jorgos Skolias to doprawdy wyjątkowa postać na polskiej scenie. Współpracował m.in. z takimi wykonawcami jak Zbigniew Namysłowski, Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Osjan, Young Power, Krzak. Brał również udział w nagraniu jednej z najważniejszych płyt polskiego bluesa "Blues Forever" (1985) Leszka Windera, oraz historycznego "Ostatniego koncertu" (1987) Ryszarda Skibińskiego. Bracia Oleś (Marcin -kontrabasista i Bartłomiej Brat -perkusja) stanowią z kolei na polskiej scenie jazzowej jedną z najbardziej pożądanych sekcji rytmicznych. Od ponad dziesięciu już lat komponują własną autorską muzykę. Są twórcami autorskich projektów, ale też uczestniczą w wielu rozlicznych konstelacjach najwybitniejszych współczesnych jazzmanów. Braci Oleś i Jorgosa Skoliasa pod szyldem Sefardix Trio usłyszeć możemy pod numerem 6 na pierwszej płycie tego zestawu w nagraniu "Wurca" "wyciętym" z płyty "Sefardix" (2013).
Istniejąca od 2006 roku lubelska grupa Caci Vorba to formacja, której muzykę określić można jako fuzję muzyki etno i jazzu, utrzymaną w konwencji ludowej muzyki bałkańskiej. Niewątpliwym atrybutem zespołu jest fakt, iż zarówno ludowe utwory Bułgarii, Rumunii, Słowacji czy Rosji jak i kompozycje Piotra Majczyny do słów Marii Natanson wykonywane są na tradycyjnych instrumentach ludowych, takich jak choćby: węgierska bracsa, tureckie kemence, greckie bouzouki, rumuńska kobza czy darabuka i dombek. Zespół ma na swym koncie jak dotąd dwa albumy wydane przez prestiżową wytwórnię Oriente Musik, a druga z nich: "Tajno Biav" (2011) otrzymała tytuł Folkowego Fonogramu Roku 2011 przyznawany dorocznie przez Program II Polskiego Radia. Z tej właśnie płyty pochodzi pieśń "Te astept" jakiej słuchamy na tej składance.
Kolejny utwór to "Cedric's Zydeco" zespołu Bijou Creole prowadzonego przez kilkakrotnie nominowanego do Nagrody Grammy, akordeonistę, skrzypka i wokalistę Cedrica Watsona. Stylizowane na kreolską estetykę nagranie czerpie z tradycji Luizjany i nawiązuje do estetyki nowoorleańskich parad ulicznych Mardi Gras.
Pochodzący z Kapsztadu muzycy występujący pod szyldem Abavuki proponuje utwór oparty na brzmieniu tradycyjnych instrumentów perkusyjnych wspieranych świetnie brzmiącą sekcją dętą i marimby. Afrykańskie motywy silnie zaakcentowane mocnym brzmieniem perkusyjnym artyści łączą z uniwersalną muzyką taneczną, tworząc idealną muzykę świetnie sprawdzającą się zarówno podczas słuchania jak i beztroskiej zabawy.
Pierwszą płytę kończy kolejny polski akcent w postaci nagrania formacji Masala Soundsystem. Bardzo silnie wspierane elektroniką brzmienie zespołu bez zahamowań wykorzystuje elementy etniczne rozmaitych kultur zgrabnie mieszając je w didżejsko-hip-hopowym tyglu.
Wreszcie najczęściej odtwarzane przeze mnie nagranie z tego dwupłytowego zestawu. Drugą płytę kompilacji "Ethno Port Poznań 2015" otwiera przepiękny instrumentalny utwór "Ceffylau". Nagranie firmuje duet tworzony przez dwójkę, zdawać by się mogło bardzo odległych zarówno stylistycznie, jak i geograficznie artystów, którzy odnaleźli wspólny muzyczny mianownik. Catrin Finch pochodzi z Walii, jest cenioną w świecie muzyki klasycznej harfistką, jaka zaledwie klika lat temu wsławiła się własnym opracowaniem "Wariacji Goldbergowskich" J.S.Bacha. Towarzyszący jej na egzotycznym instrumencie kora (będącym rodzajem zachodnioafrykańskiego odpowiednika harfy) Seckou Keita z Senegalu, należy z kolei do najdoskonalszych dziś wirtuozów kultywujących muzyczną tradycję ludu Mandingo. Decydującym momentem, od czasu którego ich wspólne muzykowanie nabrało rumieńców, była decyzja gruntownie wykształconego muzyka, jakim jest Catrin Finch, o porzuceniu w tym przypadku zapisów nutowych na rzecz spontanicznych improwizacji i intuicyjnych, kreowanych w czasie rzeczywistym dialogów z Seckou Keita. Właśnie ten rodzaj chemii i muzycznego porozumienia sprawia, iż ich wspólne występy są rodzajem radosnej celebracji doświadczeń muzycznych i eksponowania elementów ich odmiennych kultur. Osiągnięty w ten sposób efekt zachwyca i bezwarunkowo wciąga klimatem pełnym zarówno nostalgii i refleksji, jak i świadomości obcowania ze sztuką, będącą rodzajem wyjątkowego muzycznego święta. Delikatne dźwięki klasycznej harfy zestawione z charakteryzującym się surowym brzmieniem kory, okazują się doskonałym medium dla pełnych wdzięku, barwnych kompozycji. Takich właśnie jak "Ceffylau".
Cumbia All Stars to zespół jaki śmiało nazwać można peruwiańską supergrupą. W skład zespołu Cumbia All Stars wchodzą bowiem muzycy jacy już w latach 70-tych tworzyli kilka różnych popularnych w Ameryce Południowej zespołów grających muzykę określaną mianem: peruvian cumba. Nagranie "La Cumbia de la Noche" jakiego słuchamy na tej płycie kojarzyć się może z estetyką jaką preferuje hiszpański gitarzysta Raimundo Amador (znany m.in. z kapitalnego albumu: "Gerundina", 1995).
Portugalska Królowa Fado dysponująca ujmującym vibrato - Luna Pena, snuje przy dźwiekach swej gitary pełną refleksji muzyczną opowieść "Acto II" kreując wyjątkowy nastrój wyciszenia i zadumy. Warto wspomnieć, iż artystka całkiem niedawno wróciła na scenę po kilkunastu latach artystycznej przerwy, a jej niedawno wydany album "Troubadour" kradnie serca wrażliwych słuchaczy z całego świata.
Typowa muzyka irlandzka w wykonaniu rdzennych Irlandczyków stosunkowo rzadko gości na polskich scenach. Tym większą atrakcją okazał się ethnoportowy koncert tria Mairtina O'Connora - akordeonisty i kompozytora, doskonale rozpoznawalnego w rodzimej Irlandii. Nasycony ogromną dawką energii koncert ukazał wielki potencjał i nieograniczoną witalność zaklętą w irlandzkiej muzyce. Na drugiej płycie zestawu "Ethno Port Poznań 2015" możemy przypomnieć sobie to wydarzenie dzięki nagraniu "Trip To Turk".
Polski zespół Lautari, zgrabnie łaczy elementy folklorystyczne ze specyfiką muzyki jazzowej. Motywy tradycyjne z okolic Sieradza i Kalisza oraz fragmenty nagrań archiwalnych zgrabnie połączono w nagraniu "Blaszane Mordy 4'44".
Mieszkający na Krecie irlandzki muzyk Ross Daly, to artysta o którym zwykło się mawiać, iż tworzył world music jeszcze zanim definicja ta zaistniała w świadomości słuchaczy. Grający na skonstruowanej przez siebie lirze, oraz tak egzotycznych instrumentach strunowych jak tarhu i rabab, Ross Dally i jego zespół przedstawia pod numerem 6 na drugiej płycie tego wydawnictwa kilka minut przepięknej, kontemplacyjnej muzyki pod postacią utworu "Earpigon".
Ostatni polski akcent na tej składance to Sutari - dziewczęce trio wokalno-instrumentalno-performerskie preferujące muzykę inspirowaną folklorem Polski i Litwy jakiego słuchamy w nagraniu "Jeleń".
Ostatnie dwa nagrania pochodzą z repertuaru artystów jacy znaleźli się poza głównym programem Ethno Port Poznań 2015: urodzony w Bejrucie Ibrahim Maalouf i nagranie "Illusions" oraz francuska formacja L'Hijaz'Car w nagraniu: "Istanbul, sur ma derive asiatique".
Robert Ratajczak
____________________________________________________________________
Ethno Port Poznań 2015 /2CD's 2015, CK Zamek 010/
program:
CD1:
1. Radio Cos: Muineira da despedita
2. Noura Mint Seymali: Tzenni
3. Bassekou Kouyate & Ngoni Ba: Siran Fen
4. Kapela Maliszów: Mazurek Kłótliwy
5. uKanDanZ: Lantchi Biye
6. Sefardix Trio: Wurca
7. Caci Vorba: Te astept
8. Cedric Watson & Bijou Creole: Cedric's Zydeco
9. Abavuki: Ola Havana
10.Masala Soundsystem: Metropolis
CD2:
1. Catrin Finch & Seckou Keita: Ceffylau
2. Cumbia All Stars: La Cumbia de la Noche
3. Lula Pena: Acto II
4. Mairtin O'Connor Band: Trip To Turk
5. Lautari: Blaszane Mordy 4'44
6. Ross Daly: Earpigon
7. Sutari: Jeleń
8. Ibrahim Maalouf: Illusions
9. L'Hijaz'Car: Istanbul, sur ma derive asiatique
_____________________________________________________________________
opisy kilku płyt, spośród których wybrano nagrania na kompilację:
opisy poprzednich płyt festiwalowych:
