George Enescu: Piano Sonata in F sharp minor Op.24 No.1;
Bela Bartók: The Suite “Out of Doors” Sz. 81, BB 89;
Erkki-Sven Tüür: Piano Sonata; Four Piano Pieces;
Tonu Korvits: Hymn to Invisible Wind Harp.
Urodzony w 1986 roku estoński pianista Mihkel Poll w ostatnich latach przebojowo wstąpił do grona najbardziej obiecujących młodych instrumentalistów szturmem zdobywając główne nagrody podczas tak prestiżowych europejskich konkursów pianistycznych jak Rina Sala Gallo we Włoszech, Ferrol w Hiszpanii czy Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny w Tallinie. Muzyk ma na swym koncie współpracę z takimi orkiestrami jak Narodowe Orkiestry Łotwy i Estonii, Nordic Symphony Orchestra, Magdeburgische Philharmonie, Sinfonia of Birmingham, Norwich Philharmonic Orchestra czy Lincoln Symphony Orchestra. W roku 2013 Mihkel Poll nakładem wytwórni Ondine opublikował swój debiutancki album "20th Century Piano", którego zawartość stanowiły wyjątkowe wykonania kompozycji Ravela, Szostakowicza, Mosołowa, Ligetiego i Tulve. Cieszy fakt, iż nagrany w Finlandii drugi album tego wyjątkowego pianisty ukazał się w Polsce, za co odpowiedzialna jest nieoceniona wytwórnia płytowa DUX.
Drugi album Mihkela Poola zabiera nas w muzyczną podróż do Rumunii, Węgier i Estonii za sprawą kompozycji powstałych na przełomie XX i XXI wieku, a stworzonych przez George'a Enescu, Erkki-Svena Tüüra, Tonu Korvitsa i najbardziej chyba w tym gronie znanego Belę Bartoka.
Pierwsze 20 minut płyty spędzamy słuchając pełnej ekspresji "Sonaty fortepianowej" George'a Enescu, najstarszego w tym zestawie utworu, którego rękopis datowany jest na rok 1924. Ta trzyczęściowa sonata powstała jako rodzaj oderwania się kompozytora od zajmującej pracy nad operą "Edyp". Utwór pełen jest kontrastów i charakteryzuje się rozbieżnością melodyki poszczególnych jego części. Pełne żaru impresje i uniesienia towarzyszące nam w pierwszej części, zastąpione są rytmiczną galopadą części drugiej by w finałowej odsłonie sonaty przeobrazić się w utwór pełen uduchowienia o wzniosłym i niemal sakralnym przekazie.
Drugim punktem programu płyty jest kwadrans z muzyką Bartoka. Suita "Out of Doors" stanowi zgrabne połączenie motywów ludowych z współczesnym sposobem postrzegania kompozycji, a najpopularniejszym jej fragmentem jest "The Night Music" dedykowana przez Bartoka małżonce Ditcie. Mihkel Poll doskonale przekazuje pierwotne intencje kompozytora brawurowo przechodząc przez zdominowaną nieregularnym rytmem część pierwszą, nostalgiczne bądż impresyjne fragmenty "Barcarolla" i "Musettes" czy iście perkusyjną formę finałową suity ("The Chase").
Odmienny charakter ma druga część recitalu wypełniającego ten album. Zarówno "Sonata fortepianowa" jak cykl "Four Piano Peces" współczesnego estońskiego kompozytora Erkki-Svena Tüüra to utwory o nieco innym klimacie i charakterze. Powstałe kilka dekad później niż dzieła Enescu i Bartoka przy których spędzilismy pierwsze 35 minut, emanują wyciszeniem i prowokują do bardziej kontemplacyjnego odbioru.
Trzyczęściowa, bezwarunkowo wciagająca słuchacza sonata Tüüra z 1985 roku swą estetyką zahacza niemal o minimalistykę spod znaku Erica Satiego czy Arvo Pärta.
Z kolei w cyklu czterech fortepianowych miniatur Erkki-Sven Tüür jawi nam się jako kompozytor potrafiący w formach nieprzekraczających trzech minut zaszczepić wyjątkowo dużą dawkę skondensowanych emocji. Wirtuozeria i niewątpliwe uduchowienie Mihkela Polla zdaje się być idealnym wręcz przekaźnikiem uniesień i ekscytacji zaklętych w poszczególnych miniaturkach estońskiego kompozytora.
Program tej wyjątkowej pozycji fonograficznej zamyka "Hymn to Invisible Wind Harp", pełen swoistej dźwiękowej kolorystyki utwór dedykowany Mihkelowi Pollowi przez rodaka pianisty - współczesnego kompozytora Tonu Korvitsa.
Zapewne w czasach płyt winylowych drugi album estońskiego pianisty ukazałby się w formie dwóch niezależnych longplayów. Obecnie całość złożona z dwóch jakże odległych od siebie stylistyk podana jest w formie jednej płyty CD. To okazja by przekonać się o wyjątkowych predyspozycjach pianisty zarówno w estetyce muzycznej Enescu i Bartoka z lat 1920-tych (część 1 płyty), jak i współczesnym formom powstałym na przełomie najnowszych stuleci (część 2).
Mihkel Poll gra z wyjątkową pasją, artyzmem oraz ulotnym liryzmem i subtelnością. Z olśniewającą swobodą porusza się w nawet najbardziej złożonych strukturach dźwiękowych perfekcyjnie panując nad klawiaturą.
Druga płyta estońskiego pianisty stanowi kolejny sukcesywny krok na jego muzycznej drodze, a zarazem krok ku poszerzaniu możliwości zaklętych w klawiszach fortepianu.
Płyta ukazała się w listopadzie 2015.
Robert Ratajczak
____________________________________________
Mihkel Poll: Enescu, Bartok, Tüür, Korvits
CD 2015, DUX 1256
program:
George Enescu: Piano Sonata in F sharp minor Op.24 No.1
1. I Allegro molto moderato e grave
2. II Presto vivace
3. III Andante molto espressivo
Bela Bartók: The Suite “Out of Doors” Sz. 81, BB 89
4. I With Drums and Pipes
5. II Barcarolla
6. III Musettes
7. IV The Night’s Music
8. V The Chase
Erkki-Sven Tüür:
Piano Sonata
9. I Presto
10.II Lento
11.III Allegro con moto
Four Piano Pieces
12.Hiiumaa
13.To Kristiina
14.Short Meeting of Dark and Light
15.Reaching to the Top of the Mountain
16.Tonu Korvits: Hymn to Invisible Wind Harp
Mihkel Poll - fortepian
_______________________________________________