[more]
Połączeniem estetyki muzyki klasycznej z formami free jazzowymi jest projekt "Black Paintings" wypełniony utworami inspirowanymi obrazami hiszpańskiego malarza Francisco Goi. Za przedsięwzięciem kryje się amerykański perkusista i kompozytor Jeff Guthery, który do nagrań zaangażował ogromny aparat wykonawczy w postaci potężnie brzmiącej East Scoring Orchestra pod dyrekcją Kristo Kondakciego i własnego kwartetu współtworzonego przez saksofonistę George Garzona, pianistę Kenny'ego Wernera i kontrabasistę Bruno Raberga z gościnnym udziałem gitarzysty Davida Fiuczynskiego.
Jeff Guthery to postać niuezwykła i intrygująca. Wychowany w Oklahomie, jako nastolatek występował z rozmaitymi zespołami rockowymi, po czym na 21 lat odsunął się od muzyki zostając ...doradcą wojskowym Sił Specjalnych Armii Stanów Zjednoczonych. Los rzucił go do takich miejsc jak Irak, Afganistan, Bangkok, Manila, Sankt Petersburg czy Dubaj. Od roku 2004 Guthery ponownie zaczął grywać na perkusji w klubach w Seulu a następnie Bostonie, udzielając się jako bebopowy muzyk jazzowy zafascynowany mistrzami w rodzaju Buddy'ego Richa, Maxa Roacha i Gene'a Krupy.
W wieku 50 lat Guthery postanowił samodzielnie sfinansować monumentalne ze względu na ogromny aparat wykonawczy przedsięwzięcie jakim jest właśnie album "Black Paintings". Do zrealizowania swego projektu muzycznie ilustrującego makabryczne freski Goi (przeniesione na płótno w latach 70-tych XIX wieku jako seria "Pinturas Negras"), perkusista zaangażował 42-osobowy skład East Coast Scoring Orchestra oraz czterech topowych muzyków jazzowych. Efekt poraża nie tylko rozmachem, ale przede wszystkim głębokim przekazem emocjonalnym. Makabryczne obrazy Francisco Goyi wystawione w Muzeum Prado w Madrycie, zainspirowały Guthery'ego do stworzenia dzieła plasującego się na pograniczu muzyki symfonicznej i free jazzu. Każdy z dziewięciu utworów wypełniających ten niezwykły album odnosi się do konkretnego dzieła Goi, którego reprodukcję znajdziemy na dołączonym do starannie wydanej płyty plakacie. W dwóch przypadkach ("Saturn" i "Two Women") mamy do czynienia z opartymi na improwizacji utworami wykonanymi w formule jazzowego kwartetu, pozostałe utwory wykonuje wraz z muzykami jazzowymi potężnie brzmiąca orkiestra symfoniczna. W strukturach i charakterze orkiestrowych kompozycji wyczujemy echa fascynacji Guthery'ego twórczością Igora Strawińskiego, Dmitrija Szostakowicza czy Krzysztofa Pendereckiego. Guthery jednak zdaje się w równym stopniu zarówno czerpać z dzieł klasyków, jak dołączać swój własny głos do języka współczesnej muzyki klasycznej.
Warto wspomnieć o bardzo dużym wpływie na ostateczny kształt płyty, wybitnych muzyków jazzowych jakich perkusista zaprosił do projektu.
Kilkakrotnie w nagraniach przewijają się partie saksofonu tenorowego doskonale znanego miłosnikom jazzu George Garzone'a, nadające orkiestrowym utworom wyjątkowego posmaku, mogącego (np. podczas "Two Women") wywoływać skojarzenia z orkiestrowymi realizacjami Stana Getza.
Genialnym fragmentem całości jest "Colossus" wyjątkowo eksponujący kunszt pianisty Kenny'ego Wernera i grającego w tym utworze smyczkiem, kontrabasisty Bruno Raberga.
Zaledwie w jednym utworze pojawia się gitara Davida Fiuczynskiego. To temat "Two Monks" wykonany z kameralnym kwartetem smyczkowym i perkusją, w którym dźwięki klasycznej gitary na początku tematu i przesterowane elektryczne rockowe solo w dalszej części, decydują o dramaturgi utworu.
"Black Paintings" Jeffa Guthery to dzieło nie podobne do jakiegokolwiek współczesnego projektu muzycznego. Z góry zdane na komercyjną klęskę, a jednocześnie na wyjątkowe uznanie ze strony odbiorców i zapisanie się grubą czcionką w kronice muzyki XXI wieku.
Premiera 6 maja 2016.
Robert Ratajczak
_____________________________________________________________________
Jeff GUTHERY: Black Paintings
CD 2016, Jeff Guthery
program:
1. Goat
2. Saturn
3. Judith
4. Atropos for Orchestra and Jazz Quartet
5. Colossus for Orchestra and Solo Piano/Bass
6. Two Monks for modified String Quartet with Guitar and Percussion
7. Dog
8. Two Women
9. Asmodea for Orchestra and Jazz Quartet Improvisation
muzycy:
East Coast Scoring Orchestra (dyrygent: Kristo Kondakci)
George Garzone - saksofon
Kenny Werner - fortepian
Bruno Raberg - kontrabas
Jeff Guthery - perkusja
oraz:
David Fiuczynski - gitara
_____________________________________________________________________
