4 listopada 2022 roku w ramach festiwalu Jazzfest Berlin na jednej scenie w sali Berliner Festspiele, wystąpili Peter Brötzmann, Hamid Drake i Majid Bekkas. Koncert został zarejestrowany, a po pół roku trafił do nas pod postacią płyty "Catching Ghosts".
Urodzony w 1941 roku legendarny niemiecki saksofonista i pionier free jazzu Peter Brötzmann, oraz od lat uważany za jednego z najlepszych amerykańskich perkusistów Hamid Drake, niejednokrotnie w swej muzyce łączyli free jazz z elementami world music. Projekt obu muzyków tworzony z urodzonym w 1957 roku w Maroku, grającym na trzystunowej lutni guembri śpiewakiem, doskonale wpisuje się w profil ich artystycznych dokonań.
Entuzjastycznie przyjęty przez publiczność berliński koncert, nie był pierwszym spotkaniem tej trójki muzyków. Poznali się w Mulhouse we Francji w 1997 roku, a Brötzmann i Drake wystąpili wspólnie na Jazzfest Berlin już w 1995 roku.
Majid Bekkas specjalizuje się w wykonywaniu tradycyjnych pieśni, tworzonej w Maroku przez imigrantów z Afryki Zachodniej, grupy etnicznej Gnawa.
Porywający rytm muzyki Gnawa od dawna fascynował obu jazzmanów, a pieśni Majida Bekkasa wykonywane podczas koncertu przez to niezwykłe trio, okazały się prawdziwą celebracją międzykontynentalnego spotkania. Powstała muzyka, która wyniosła wszystkich trzech artystów poza granice ich muzycznego pochodzenia: muzyka świata w najlepszym tego słowa znaczeniu.
Pieśni Gnawy przywołują dobre duchy i odpędzają zło, a motoryczne basowe partie guembri wprowadzają słuchacza w rodzaj prawdziwego transu.
43-minutowy album wypełniają cztery utwory: opowiadająca o marokańskich świętych, którzy oczyszczają dusze, 16-minutowa "Chalaba", poświęcona libańskiemu duchownemu św. Moussie "Mawama", uduchowiona i mistyczna pieśń "Hamdouchia", oraz finał całej celebracji "Balini", będący podziękowaniem za możliwość grania pełnej pozytywnych wibracji muzyki.
Od samego początku w nagraniach czuć ogromną koncentrację i spiętrzenie muzycznych sił. Bas, którego dźwięki brzmią niczym zaklęcia, śpiew o zniewalająco archaicznej ekspresji, bębny które rozwijają szeroką, dźwięczną i potężną siłę i wreszcie instrument dęty, który bardzo często milczy usuwając się w cień, by w odpowiednim momencie wyemitować strumienie niesamowitej energii.
Podczas tego koncertu Brötzmann grał na trzech różnych instrumentach: saksofonach tenorowym i altowym oraz klarnecie. W każdym z nich znalazł różne formy wyrażenia ekspresji: pośród wirujących i piskliwych partii klarnetu, odnajdziemy tu także dużo delikatnych, intymnych i pięknych dźwięków. Brötzmann przez cały czas uważnie słucha swoich dwóch partnerów, czasem odsuwając się na bok i schodząc by wybrać odpowiedni instrument dla każdego z wielu wyjątkowych momentów tego koncertu.
"Catching Ghosts" to znakomity album pełen autentycznej muzyki Gnawy i sufickiego śpiewu, które w połączeniu z formą jazzowej improwizacji tworzą wyjątkowy transcedentalny, bez reszty wciągający klimat.
Premiera 26 maja 2023.
Robert Ratajczak
_____________________________________________
Brötzmann - Bekkas - Drake
Catching Ghosts
CD 2023, ACT 9970-2
program:
1. Chalaba
2. Mawama
3. Hamdouchia
4. Balini
personel:
Peter Brötzmann - saksofon, klarnet
Majid Bekkas - guembri, głos
Hamid Drake - perkusja, instr. perkusyjne
_____________________________________________