[more]
Południowoafrykański pianista jazzowy Abdullah Ibrahim urodził się w Cape Town jako Adolphe Johannes Brand w 1934 roku. Już od piętnastego roku życia rozpoczął w RPA pracę jako zawodowy muzyk. W swoim ojczystym kraju działał aż do początku lat 60-tych, m.in. prowadząc wraz z bardzo znaną w późniejszych latach wokalistką Miriam Makebą czołowy afrykański zespół jazzowy. W latach 60-tych pianista przeniósł się do Europy, początkowo koncertując i nagrywając głównie w Szwajcarii i Danii. Przełom nastąpił w 1965 roku, kiedy Duke Ellington usłyszawszy go w jednym z klubów, zaproponował muzykowi przeniesienie się do Nowego Jorku. Tam Ellington skontaktował pianistę m.in. z Donem Cherry i Gato Barbierim, z którymi afrykański jazzman rozpoczął stałą współpracę. W tym też okresie A.J.Brand przeszedł na islam przyjmując imię pod jakim powszechnie go znamy: Abdullah Ibrahim.
Ekaya (Ojczyzna) to jeden z projektów pianisty utworzony w 1983 roku, a koncentrujący się na duchowej ideologii przetransponowanej na muzykę jazzową o bardzo silnym etnicznym przekazie. Przez lata działalności muzycy działający pod tym szyldem z Abdullahem Ibrahimem nieustannie się zmieniali, jednak filozofia i duch unoszący się nad muzyką Ekaya, pozostały niezmienione.
W roku 2010 ukazał się album, na którym Abdullah Ibrahim & Ekaya sięgają do przeszłości, by scalić ją z rzeczywistością XXI wieku. Projekt Ekaya anno domini 2010 tworzą: saksofoniści: Cleave Guyton (alt), Keith Loftis (tenor) i Jason Marshall (baryton) oraz Andrae Murchinson (puzon) i sekcja rytmiczna: Belden Bullock (kontrabas) / George Gray (perkusja). Mamy więc do czynienia z septetem złożonym z bardzo doświadczonych instrumentalistów wcześniej współpracujących z takimi choćby artystami jak m.in.: Ray Charles, Cab Calloway, Duke Ellington czy Charles Mingus.
Album "Sotho Blue" swój tytuł zawdzięcza mniejszości etnicznej Sotho skupionej w maleńkim kraju Lesotho z wszystkich stron otoczonym przez terytorium RPA, a zawiera osiem własnych kompozycji lidera i "Glass Enclosure" Buda Powella. Utwór Powella, jednego z ojców współczesnej pianistyki jazzowej, zespół przedstawił w wersji dalece jednak odbiegającej od pierwowzoru z 1953 roku. Abdullah Ibrahim & Ekaya grają go zdecydowanie wolniej rozbudowując i tak już skomplikowaną melodykę oryginału.
W progranie "Sotho Blue" dominują jednak ballady, takie jak przepiękny utwór tytułowy, "The Mountain" z piękną główną partią fletu (Cleave Guyton) czy "Star Dance" z szepczącymi szczoteczkami perkusji i ujmującym tenorem Keitha Loftisa a la Ben Webster).
Siłą tej płyty jest emocjonalna głębia jaką udało się uzyskać dzięki stosunkowo niewielkiej energii. Mimo, iż wszystko tu zdaje się być precyzyjnie przemyślane, mamy do czynienia z muzyką ujmującą szczerością, piękną duszą i zaklętym w niej ciepłem.
Abdullah Ibrahim gra oszczędnie spajając klawiszami fortepianu konstrukcje poszczegónych utworów, czasem zahaczając wręcz o gospel (np. kończący program "Joan Capetown Flower"). W jego uduchowionej grze odnajdziemy echa fascynacji brzmieniem Ellingtona ("Nisa"), Gila Evansa (utwór tytułowy), Buda Powella ("Glass Enclosure") i Billy'ego Strayhorna ("Calypso Minor"). Przede wszystkim jednak, każdy zagrany dźwięk emanuje wyjątkowym indywidualnym kunsztem tego wyjątkowego pianisty.
Ekaya gra muzykę stonowaną w tempie, ale zawierającą pasję i głęboką duszę. Pięknie splecione instrumenty dęte wznoszą się i opadają niczym stateczny oddech, a krótkie lecz niezwykle treściwe solówki poszczególnych instrumentów bardzo ubarwiają poszczególne utwory.
To dotychczas zdecydowanie jedna z najlepszych płyt jazzowych XXI wieku.
Robert Ratajczak
____________________________________________________________________
Abdullah IBRAHIM & Ekaya: Sotho Blue /CD 2010, Intuition INT 3422 2/
program:
1. Calypso Minor
2. Sotho Blue
3. Abide
4. Nisa
5. The Mountain
6. The Wedding
7. Glass Enclosure
8. Star Dance
9. Joan Capetown Flower (Emerald Bay)
personel:
Cleave Guyton - saksofon, flet
Keith Loftis, Jason Marshall - saksofony
Andrae Murchison - puzon
Abdullah Ibrahim - fortepian
Belden Bullock - kontrabas
George Gray - perkusja
____________________________________________________________________
