Tadeusz Paciorkiewicz:Koncert skrzypcowy;
Koncert na dwoje skrzypiec i orkiestrę.
Kompozytor, organista i pedagog Tadeusz Paciorkiewicz (1916-1998) pozostawił po sobie ponad 370 kompozycji obejmujących wszystkie gatunki muzyki instrumentalnej, wokalnej i wokalno-instrumentalnej. Do najbardziej znanych utworów Paciorkiewicza należą m.in. Sonata organowa (1946), Wariacje na kwartet smyczkowy (1946), Suita kurpiowska (1948), kantata Z chopinowskich pieśni (1948), oraz Koncert skrzypcowy (1955) i napisany dla braci Bogusława i Krzysztofa Bruczkowskich w 1983 roku Koncert na dwoje skrzypiec z orkiestrą.
Właśnie dwa ostatnie z wymienionych powyżej dzieł, wypełniają omawianą w tym miejscu płytę. Wydany przez połączone siły wytwórni DUX i Chopin University Press album "Paciorkiewicz Violin Concertos", wypełniają nagrania zarejestrowane w 2016 roku z okazji 100-rocznicy urodzin kompozytora przez Szymona Teleckiego i Tadeusza Gadzinę wraz z Orkiestrą Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana pod dyr. Adama Klocka.
Mimo iż Koncerty dzieli 28 lat, w obu utworach odnajdziemy typowe dla kompozytora: oscylującą między biegunami skrajnych emocji zmienność nastrojów, oraz liczne dźwiękowe ornamenty i melodyczno-harmoniczne zawirowania.
Wypełniający pierwszą część płyty, 3-częściowy Koncert skrzypcowy z 1955 roku, swym kształtem i estetyką nawiązuje do XIX-wiecznej formy koncertu instrumentalnego. Niejednorodna harmonia utworu pod względem zestawienia partii skrzypiec i orkiestry, oraz wrażenie odcięcia się harmonii od głosu solowego, robią specyficzne wrażenie.
Właśnie dwa ostatnie z wymienionych powyżej dzieł, wypełniają omawianą w tym miejscu płytę. Wydany przez połączone siły wytwórni DUX i Chopin University Press album "Paciorkiewicz Violin Concertos", wypełniają nagrania zarejestrowane w 2016 roku z okazji 100-rocznicy urodzin kompozytora przez Szymona Teleckiego i Tadeusza Gadzinę wraz z Orkiestrą Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana pod dyr. Adama Klocka.
Mimo iż Koncerty dzieli 28 lat, w obu utworach odnajdziemy typowe dla kompozytora: oscylującą między biegunami skrajnych emocji zmienność nastrojów, oraz liczne dźwiękowe ornamenty i melodyczno-harmoniczne zawirowania.
Wypełniający pierwszą część płyty, 3-częściowy Koncert skrzypcowy z 1955 roku, swym kształtem i estetyką nawiązuje do XIX-wiecznej formy koncertu instrumentalnego. Niejednorodna harmonia utworu pod względem zestawienia partii skrzypiec i orkiestry, oraz wrażenie odcięcia się harmonii od głosu solowego, robią specyficzne wrażenie.
Solistą jest absolwent Warszawskiej Akademii Muzycznej im.F.Chopina, znakomity skrzypek Szymon Telecki, którego znamy z nagranego w duecie z pianistą Pawłem Pawlikiem albumu "Juliusz Wertheim" (2020).
Druga część płyty to również 3-częściowa forma: Koncert na dwoje skrzypiec i orkiestrę z 1983 roku, w nagraniu którego partnerem Szymona Teleckiego jest wybitny skrzypek, od 1967 związany z Kwartetem Wilanów, Tadeusz Gadzina. Utwór jest doskonałą okazją do popisu techniki i wirtuozerii obu wywodzących się z różnych pokoleń solistów, zarówno na tle orkiestry, jak w zawartych w kompozycji Paciorkiewicza kameralnych zestawieniach instrumentalnych. Jednak sam kompozytor o swych wymagających wyjątkowej techniki ze strony wykonawcy utworach mówił:
"Nawet najlepsze umiejętności rzemieślnicze i kompozytorskie są tylko środkiem do osiągnięcia celu, jakim jest wyrażenie dzieła”.
Z kolei wobec faktu iż niniejszej płyty słucha się z ogromnym zainteresowaniem i emocjonalnym zaangażowaniem, warto przytoczyć jeszcze jedno zdanie wypowiedziane przez Tadeusza Paciorkiewicza:
"Emocjonalność jest nieodłączną cechą moich kompozycji, bez której muzyka jest martwa i nudna, a nuda jest właściwie wrogiem sztuki”.Album ukazał się 29 lipca 2021.
Robert Ratajczak
____________________________________________
Szymon Telecki / Tadeusz Gadzina
Paciorkiewicz Violin Concertos
CD 2021, DUX 1316 / Chopin University Press UMFC CD 136
program:
Tadeusz Paciorkiewicz
Koncert skrzypcowy:
1. Allegro ma non troppo e molto maestoso
2. Lento molto
3. Allegro appassionato
Koncert na dwoje skrzypiec i orkiestrę:
4. Moderato
5. Adagio
6. Allegro sostenuto
wykonawcy:
Szymon Telecki, Tadeusz Gadzina - skrzypce
Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana
dyrygent: Adam Klocek
CD 2021, DUX 1316 / Chopin University Press UMFC CD 136
program:
Tadeusz Paciorkiewicz
Koncert skrzypcowy:
1. Allegro ma non troppo e molto maestoso
2. Lento molto
3. Allegro appassionato
Koncert na dwoje skrzypiec i orkiestrę:
4. Moderato
5. Adagio
6. Allegro sostenuto
wykonawcy:
Szymon Telecki, Tadeusz Gadzina - skrzypce
Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana
dyrygent: Adam Klocek
____________________________________________
