op.12;
Epizod na Maskaradzie
op.14.
Mieczysław Karłowicz (1876-1909) to obok Karola Szymanowskiego jeden z najwybitniejszych kompozytorów Młodej Polski, a zarazem jeden z najważniejszych polskich twórców muzyki symfonicznej. Za utwory najbardziej charakterystyczne dla jego twórczości powszechnie uważa się poematy symfoniczne, których konwencja bardziej odpowiadała kompozytorowi niż forma tradycyjnej symfonii. Co ciekawe; dzielący swą wielką pasję do muzyki z zamiłowaniem do wypraw po Tatrach i fotografowaniem natury Karłowicz, pozostawił po sobie zaledwie jedną symfonię i sześć poematów symfonicznych.
Kilka z nich poznaliśmy już na płytach: "Karłowicz.Philharmonic.Szczecin" (2016) nagranej przez Bartłomieja Nizioła oraz Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii w Szczecinie pod dyr.Łukasza Borowicza, oraz "Karłowicz - Symphonic Poems / Chopin - Allegro de concert" (2019), gdzie z poematami Karłowicza zmierzyła się pod batutą Grzegorza Nowaka, brytyjska Royal Philharmonic Orchestra. Na innej płycie z muzyką Mieczysława Karłowicza, jaką miałem przyjemność komentować w tym miejscu, a zawierającej Symfonię e-moll Op.7 "Odrodzenie" (2018), orkiestrę poprowadził dyrektor artystyczny Szczecińskiej Filharmonii, Rune Bergmann.
Płyta będąca tematem niniejszego wpisu zawiera również nagranie Szczecińskiej Orkiestry pod batutą norweskiego maestro, a wypełniona jest w całości dwoma poematami Karłowicza: "Stanisław i Anna Oświęcimowie op.12" i "Epizod na Maskaradzie op.14" przedstawionymi w pełnych, rozbudowanych wersjach.
Podejście prowadzącego Szczecińską Orkiestrę Rune Bergmanna do muzycznej materii, doskonale definiuje zdanie, pochodzące z jednego spośród przeprowadzonych z nim wywiadów: "Tylko niebo może być granicą dla orkiestry". Prawdziwość tej tezy Bergmann udowodnił już prowadząc Szczecińskich Filharmoników podczas Symfonii nr 5 cis-moll Gustava Mahlera. Udowadnia ją również w przypadku dwóch Poematów symfonicznych Karłowicza, jakie poznajemy na pięknie wydanej i znakomicie pod względem technicznym, nagranej w audiofilskim formacie SACD, płycie.
Muzyka, której słuchamy na płycie Szczecińskich Filharmoników, to dzieło będące dowodem wielkiego geniuszu kompozytorskiego i nadzwyczajnego zmysłu kolorystycznego twórcy.
Wypełniający pierwszą część programu poemat "Stanisław i Anna Oświęcimowie op.12" opowiada legendę nieszczęśliwej miłości rodzeństwa Stanisława i Anny. To utwór pełen ekspresji, emocji i gwałtownych uniesień, swym klimatem nawiązujący do muzycznego ekspresjonizmu.
"Epizod na Maskaradzie op.14", którego słuchamy w drugiej części płyty to utwór, nad którym pracę przerwała tragiczna śmierć kompozytora pod lawiną w Tatrach. Dzieło dokończył zachowując pierwotną ideę Karłowicza, Grzegorz Fitelberg.
Płyty słucha się doskonale, a muzyka wyzwala w wyobraźni obrazy natury i zapierających dech w piersi górskich widoków.
Album ukazał się 18 lutego 2022.
Robert Ratajczak
____________________________________________
Poematy symfoniczne vol.2
CD, Filharmonia Szczecin FS017
program:
1. Stanisław i Anna Oświęcimowie op.12
2. Epizod na Maskaradzie op.14
wykonawcy:
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Szczecinie
dyrygent: Rune Bergmann
____________________________________________